W dzisiejszym artykule chcemy Wam przedstawić alternatywne rozwiązania dla rozwiązywania sporów. W miarę relacje pomiędzy jednostkami, firmami czy instytucjami stają się bardziej zróżnicowane, narasta również liczba sporów wymagających rozstrzygnięcia. Tradycyjne postępowania sądowe, choć bez wątpienia stanowią nieodzowny element systemu prawnego, coraz częściej spotykają się z wyzwaniami związanymi z czasem trwania, kosztami oraz brakiem elastyczności. W odpowiedzi na te wyzwania, pozasądowe metody rozstrzygania sporów stają się coraz bardziej atrakcyjnym narzędziem, oferując skuteczne i efektywne alternatywy dla procesu sądowego. Sposoby te znane są również jako metody ADR. Skrót ten pochodzi od angielskiego sformułowania Alternative Dispute Resolution i oznacza alternatywne w stosunku do postępowania sądowego sposoby rozwiązywania sporów. W porównaniu z nim są zwykle tańsze, szybsze i prostsze.
Kwestie sądownictwa polubownego są obecnie uregulowane głównie w części piątej Ustawy Kodeks postępowania cywilnego (art. 1154 – 1217). Najważniejszymi cechami tej formy rozwiązywania sporów są przede wszystkim:
- dobrowolność,
- co do zasady jednoinstancyjność (co wpływa na szybkość postępowania)
- niskie koszty postępowania,
- poufność (w postępowaniu polubownym nie uczestniczy publiczność),
- nieograniczony zasięg terytorialny – strony mogą dowolnie wybrać miejsce postępowania,
- wyrok sądu polubownego po nadaniu mu klauzuli wykonalności może być skierowany do egzekucji,
- sąd polubowny może rozstrzygać także w oparciu o zasady prawa lub zasady słuszności,
- w przypadku wyboru sądu polubownego, strony nie mogą dochodzić swoich roszczeń w sądzie powszechnym.
Wśród metod rozwiązywania sporów wyodrębnia się
Mediacje
Mediacja unormowana jest w treści przepisów art. 1831–18315 k.p.c. Jej cechą charakterystyczną jest udział bezstronnej i neutralnej osoby trzeciej w postępowaniu mediacyjnym (zwanej mediatorem), której zadaniem jest wspieranie stron w dążeniu do zawarcia ugody. Mediacja przeprowadzana jest w wyniku zawarcia umowy o mediacje lub skierowania do mediacji przez sąd. Celem postępowania mediacyjnego jest zawarcie przez strony ugody, która po zatwierdzeniu przez sąd ma moc prawną równą ugodzie sądowej. Jeżeli do zawarcia ugody nie dojdzie, strony sporu maja swobodę w podjęciu decyzji co do wszczęcia postępowania sądowego.
Negocjacje
Negocjacje są procesem, w którym uczestniczą co najmniej dwie strony, reprezentujące niezgodne stanowiska będące przeszkodą w realizacji swoich interesów; działania podejmowane przez strony mają na celu osiągnięcie porozumienia w efekcie którego stanowiska zostaną uzgodnione. W celu osiągnięcia porozumienia strony komunikują się – składając i przyjmując wzajemne propozycje i kontrpropozycje. Najwygodniejszym sposobem komunikacji między stronami jest bezpośrednia rozmowa, ale można wykorzystywać również inne kanały komunikacji (np. rozmowy telefoniczne, rozmowy za pośrednictwem komunikatora, wymianę e-maili lub tradycyjnej korespondencji).
Arbitraż
Arbitraż polega na oddaniu sprawy pod rozstrzygnięcie ze strony arbitra, inaczej sądu arbitrażowego, nazywanego również sądem polubownym. W ramach arbitrażu arbiter wysłuchuje stron sporu i rozstrzyga, która ma rację. Wynikiem postępowania arbitrażowego jest wiążące rozstrzygnięcie sporu w drodze wyroku Sądu Polubownego. Warunkiem rozpoczęcia arbitrażu jest wyrażenie zgody na postępowanie arbitrażowe przez obie strony sporu. Arbitraż niesie ze sobą takie zalety jak prostsza procedura postępowania, niższe i przewidywalne z góry koszty, jednoinstancyjność i szybkość postępowania. Rozprawy odbywają się w kameralnej atmosferze. Aby uzyskać dostęp do metody jaką jest arbitraż wystarczy dokonać zapisu na sąd polubowny. Zapisu można dokonać w umowie lub po przez zawarciu dodatkowej umowy o poddaniu się pod arbitraż w momencie powstania sporu, może się to również odbyć przez wprowadzenie klauzuli arbitrażowej do statutu spółki, fundacji, stowarzyszenia. Wyroki polskiego sądu arbitrażowego są uznawane za granicą w państwach które ratyfikowały Konwencję Nowojorską z 1958 r. o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych.
Mediacja, arbitraż czy negocjacje pozasądowe umożliwiają osiągnięcie porozumienia bez konieczności długotrwałych i kosztownych procesów sądowych. Dzięki ADR można zyskać kontrolę nad procesem, elastyczność w dostosowaniu procedur oraz szansę na utrzymanie pozytywnych relacji z drugą stroną. Warto wybrać rozwiązanie, które przyspieszy i ułatwi rozstrzygnięcie sporu.
Dajcie szansę alternatywnym metodom rozwiązywania sporów i zaoszczędźcie czas oraz nerwy. Skorzystajcie z naszych usług, a pomożemy Wam odnaleźć satysfakcjonujące rozwiązanie dla Waszego konfliktu.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszą publikacją z poprzedniego tygodnia na temat Dofinansowanie na zgłoszenie znaku towarowego – SME Fund .
Zapraszamy do kontaktu:
Radca prawny Tomasz Furmanek
Tel. 600 096 607
E-mail: to.furmanek@gmail.com
Niniejszy artykuł ma charakter informacyjny i nie stanowi porady prawnej. Stan prawny na dzień 01.02.2024 r.
